Wat een cadeautje om dit stuk te schrijven vanaf een heel bijzondere plek, waarin ik mij voor de tweede keer in een stukje paradijs mag begeven.
Op vele fronten bijzonder voor mij, daarom deel ik graag een stukje over mijn geschiedenis en Fair to Horses.
Deze waanzinnige plek is gelegen in het noorden van Bali, in het dorp Sumberkima.
Niet toevallig, want wellicht is het opgevallen dat ik in de zomermaanden wel heel snel bruin kleur na wat uurtjes lesgeven in de buitenbak (laten we het dan vooral over mijn gezicht en armen hebben, die melkwitte pootjes onder m’n rijbroek kan ik beter verstopt laten!)
Mijn oma is geboren in Indonesië. Zij is op 10 jarige leeftijd met haar zus vanwege de oorlog uitgezonden naar een kostschool in Nederland, waarin zij er als jonge meisjes alleen voor stonden. Hier in Nederland heeft zij mijn opa leren kennen, en zo geschiedde.
Ik heb enorm veel respect voor mijn oma die een groot voorbeeld voor mij is. Ongeacht alle zware tijden die zij in haar leven heeft gekend, blijft zij altijd zorgzaam en positief en laat zien dat het geluk in de kleine dingen zit. Mijn lieve omaatje kan bijna niet meer zien, maar is nog even bescheiden en positief zoals ze altijd was. Ik hoop dat ik, al is het maar een beetje, mag lijken op haar.
Mijn ouders zijn met enige regelmaat, eens samen met oma, terug gegaan naar Bali. Hierna hebben zij besloten zelf een vakantiehuis te bouwen op het resort dat vrienden uit Nederland toentertijd waren gestart. Na jarenlang sparen en bouwen, vele malen heen en weer reizen van mijn pa, staat er nu een romantische, adembenemende villa met uitzicht op de zee, verscholen tussen de bananen- en mangobomen, waarvan wij en een hoop anderen (de villa wordt door het resort verhuurd) het geluk hebben ons even in het paradijs van Bali te kunnen wanen.
Precies vijf jaar geleden was ik hier voor het eerst. Ik was verbluft van de schoonheid van Indonesië. Het houtwerk, steenwerk, de open vriendelijkheid van de locals, en dan te mogen arriveren in dit huis..
Sorry pap, ik heb wel eens met mijn ogen gerold wanneer je me foto’s van een rotsachtig stuk rode berggrond liet zien, wat in jouw belevenis de start van een zwembad moest voorstellen.
Als jonkie met andere prioriteiten en interesses, geloofde ik het allemaal wel.
Net zoals alles wat uit mijn pa zijn handen komt, was het eindresultaat verbluffend en waren we toch maar apentrots wat hij ‘even tussendoor’ voor elkaar heeft gekregen aan de andere kant van de wereld.
Ik kan mij het dubbele gevoel nog goed herinneren, toen ik dit paradijsje 5 jaar geleden betrad. Ik was zo enthousiast eindelijk te kunnen zien dat wat mijn ouders hebben gemaakt; maar eigenlijk viel dat in het niet hoe ik mij van binnen voelde.
Ik was gestrest en diep bedroeft, omdat het mij niet was gelukt om een nieuwe locatie te vinden voor mijn paarden. De locatie waar ik op dat moment mijn paarden hield en lessen gaf was niet geschikt voor mijn doeleinden. De locatie die ik huurde stond op illegale grond, waar eigenlijk geen paarden bedrijfsmatig mochten staan. Daarnaast had de verhuurder andere ideeën over het professionaliseren van de plek, dus ik moest er na de zomervakantie vertrekken. Al de mogelijk geschikte locaties die voorbij waren gekomen, huur of koop, waren tevergeefs. Mijn budget was te laag of er waren geen financieringen mogelijk om bedrijfsmatig een locatie te starten. Eigen inleg van een half miljoen op de bank, had ik als achtentwintig jarige starter uiteraard niet. Ik had wel mijn al jarenlang goed lopende vakantieopvang voor konijnen, maar die opbrengst ging naar ons levensonderhoud en hypotheek van onze woning in Den Haag en het fatsoenlijk onderhouden van mijn acht paarden. Want om les te kunnen geven, moet je eerst goed voor je paarden kunnen zorgen.
Ik had natuurlijk mijn paarden kunnen verkopen en alleen mijn vakantieopvang voor konijnen kunnen behouden, dat was een makkelijke oplossing geweest. Mijn geliefde paarden verkopen was pijnlijk en de passie om de paardenwereld een beetje mooier te maken was zó sterk aanwezig, dat ik niet kon rusten voor ik een oplossing gevonden had voor de situatie. Van de lessen die ik als kind op een manege kreeg, had ik na vele jaren nauwelijks kennis opgedaan over gedrag, voeding, huisvesting en rijtechnische aspecten (laat staan het belang van werken vanaf de grond) die het ook daadwerkelijk leuk en houdbaar maken voor een paard. Ik kon vooral goed in het zadel blijven zitten, ook als het paard hard ‘Nee!’ probeerde te roepen. Meer dan dat was niet nodig, toch? Tot ik mijn eigen pony kreeg, die al gauw blijvend geblesseerd raakte van mijn aangeleerde manier van paardenhouden en -rijden. Toen ik een jaar of achttien was, kreeg ik gelukkig in de gaten dat mijn aangeleerde manier mogelijk niet de juiste was voor paarden. Ik voelde een enorme aandrang om de nieuw geleerde informatie van de daken te schreeuwen aan iedereen die het maar horen wilde. Zolang de paarden zich er beter door voelen, voel ik me ook goed.
Laat ik dit de start van mijn eeuwig durende ontdekkingsreis als instructeur van ‘eerlijk werken met paarden’ noemen.
Terug naar die eerste trip op Bali. Vrijwel de hele vakantie lang, wellicht tot flinke ergernis van mijn toenmalige partner (en ja, ergens best begrijpelijk) lag ik piekerend wakker. In deze periode was het Ramadan, dus als kers op de taart waren de nachten gevuld met bijzondere klanken wat enigszins lijkt op gezang, die zo luid waren dat een simpel stadsmeisje als ik (die best kan doorslapen met huiselijke stadsgeluiden) ook nog eens hierdoor geen oog dicht deed. Nederlandse slaapritmes aanhouden in andere culturen moet je misschien ook gewoon niet willen als je aan het reizen bent.
Afijn; ogenschijnlijk had het universum mijn nachten staren naar de sterren opgemerkt, want via een onverwachts Facebook berichtje kwam ik in contact met iemand die een mogelijke plek wist voor mijn paarden. Omdat het tijdsverschil maakte dat ik in de nacht kon berichten met Nederland, kletsten we de hele nacht door over een mogelijke plek in Bleiswijk voor mijn (toen nog acht) paarden. Ik kreeg een telefoonnummer door en kon na de vakantie langskomen.
En daar kreeg dit paardenmens een sprankje hoop. Hoop doet leven en ik voelde ineens weer de motivatie om daadwerkelijk te kunnen genieten van de laatste dagen in het Balinese paradijs. Ik kan je vertellen dat bloemenstruiken in de tuin gelijk meer kleur kregen dan ze al hadden.
Om een lang verhaal iets korter te maken; eenmaal thuis ging alles heel snel. Ik dacht te komen kijken naar een plekje met een paddock en enkele boxen, maar eenmaal daar bleek het om het héle bedrijf te gaan. Wat gebeurde mij hier? Zo snel als ik kon pakte ik één van de al klaarliggende bedrijfsplannen erbij die ik voor eventuele locaties had gemaakt en was de rekensom en afspraak gauw gemaakt. Ik had niet alleen een plekje voor mijn kleine groepje paarden en lesklanten. Ik had voor een volledig bedrijf op een toplocatie waar ik diezelfde zomer nog in zou gaan beginnen getekend. Wat een opluchting en bizarre wending hadden die onrustige nachten tijdens de Ramadan op Bali mij gebracht.
Vol nieuwe energie stapte ik erin, nog niet wetende wat mij de aankomende jaren te wachten zou staan. En dat was soms maar beter ook.
Terugkijkend op de afgelopen vijf jaar, was dit de zwaarste, maar ook meest leerzame periode uit mijn leven, dat inmiddels 32 jaar telt. Paarden doen iets simpels wat ze zo speciaal maakt en waar wij mensen nog veel van kunnen leren: Leven en reageren in het nu.
De duidelijkheid en harmonie waarop paarden met elkaar samenwerken is iets wat je kunt leren zien wanneer je met paarden bent. Als je de taal van het paard leert, leer je een hele hoop over je eigen gedrag en dat van anderen.
Nu, ruim vijf jaar later, ben ik opnieuw op deze bijzondere plek in Bali. Ik schijf opnieuw vanuit de bloementuin, uitkijkend op de zee, waarbij gedachtes en energie een heel andere wending hebben gekregen dan vijf jaar geleden.
Dit keer ben ik samen met Ronald, die inmiddels al weer drie jaar zodanig is ingeburgerd bij Fair to Horses, dat het nauwelijks meer is voor te stellen dat hij er niet was.
Ik weet zonder twijfel, dat ik zonder het dagelijkse werken met mijn paarden (met name het werk vanaf de grond) niet de ontwikkelingen in mijzelf en in Fair to Horses had kunnen maken zoals het inmiddels geworden is.
Paarden hebben mij gedragingen geleerd waarvan ik voorheen geen besef had, waar ik minder sterk in was, of ervan had gedacht dat ik dat nooit zou kunnen. Ik heb moeilijke situaties kunnen doorstaan waarvan ik ze dacht deze nooit te kunnen overleven en doelen behaald waarvan ik ooit alleen had kunnen dromen.
Van paarden leer je hoe je alle eigenschappen kunt bezitten om elke keer opnieuw de balans te vinden in jezelf en met elkaar.
Afgelopen dagen heb ik het fantastische verhelderende boek ‘de vijf rollen van een meesterherder’ door Linda Kohanov gelezen. Een toegankelijk meesterwerk, geschikt voor iedereen die besef en grip wil krijgen op onze rollen en gedragingen onderling en bij uitstek hoe deze toe te passen in het gezin of bedrijf.
Ik weet dat we vernieuwende jaren tegemoet zullen gaan. Nieuwe doelen, onverwachtse uitdagingen, verhelderende momenten, en we bovenal nog meer kunnen leren en genieten van onze geweldige viervoeters om ons heen.
Vanuit het prachtige Bali,
Namasté!
Romi
Februari 2024
Wil je niets missen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief van Fair to Horses via de volgende link.